Posts tonen met het label Brandnetel. Alle posts tonen
Posts tonen met het label Brandnetel. Alle posts tonen

donderdag, december 24, 2020

Kerstbrandnetelsoep

Ik vind nu nog overal in de natuur frisse brandnetelbladeren, dus zelfs op kerstavond is het mogelijk om een feestelijke netelsoep te 'degusteren'. Probeer eens brandnetel met prei en room. Of  deze getemde, wilde netelsoep

Neem • 3 l groentebouillon • 400 g jonge brandnetels • 400 g jonge spinazie • 3 uien • 2 teentjes look • 3 grote aardappelen • klontjes boter • 1 prei • 4 takjes tijm  • 4 blaadjes laurier • enkele peterseliestengels • 2 eieren • scheutje melk  • bieslook • enkele takjes kervel  • peterselie • enkele takjes dragon • enkele blaadjes zuring • peper van de molen • grof zout. Je kan er gerust nog kleine hoeveelheden wilde kruiden zoals veldsla, winterpostelein en kleine veldkers bij doen.

Bereiding:

Verwarm de groentebouillon. Spoel de netels in ruim water. Spoel ze eventueel meerdere keren, tot er geen zand of stof in het spoelwater achterblijft.   Spoel de spinazie en verwijder eventuele taaie stelen. Pel uien en look. Snij de uien grof. Schil de aardappelen en snij ze in dobbelstenen.

Smelt een klontje boter in een grote stoofpot of soepketel op een matig vuur. Stoof de stukken ui en de look. Voeg na een minuut de aardappel toe. Snij het wortelstukje en een beetje donkergroen loof van de prei. Snij de prei in grove stukken en laat kort meestoven. Voeg de spinazie en de brandneteltopjes toe.

Giet de warme groentebouillon in de pot. Bind de takjes tijm, blaadjes laurier en enkele peterseliestelen samen tot een kruidentuil en gooi ze in de pot. Kruid met vers gemalen peper en zout.Zet het deksel op de pot en laat de netelsoep een half uur pruttelen op een zacht vuur. Eet smakelijk gezond.

Bloedsuiker en brandnetel

En ja, brandnetel kan in deze donkere tijden van veel en zoet troostvoedsel, mogelijk ook onze bloedsuikerspiegel onder controle houden. Wetenschappers hebben een analyse uitgevoerd van acht studies van goede kwaliteit. De 400 deelnemers aan de studies waren tussen de 41 en 57 jaar. Ze hadden allemaal overgewicht of obesitas. Gedurende acht tot twaalf weken gebruikten de deelnemers 1,5-10 gram brandnetel per dag.

Het positief gevolg was een significant lagere nuchtere bloedglucosespiegel. Gemiddeld daalde de nuchtere bloedsuikerspiegel met 18,01 mg/dl.  Effecten op de HbA1c-waarde en HOMA-IR (een maat voor insulineresistentie) werden niet gevonden. Geen van de studies gaven bijwerkingen aan van het gebruik van brandnetel. Tevens werden er geen interactie met reguliere medicatie gemeld.

Referenties

Ramos RR, Alarcon-Aguilar F, Lara-Lemus A, and et al. Hypoglycemic effect of plants used in Mexico as antidiabetics. Archives of Medical Research 1992;23(1):59-64. Ziaei R, Foshati S, Hadi A, et al. The effect of nettle (Urtica dioica) supplementation on the glycemic control of patients with type 2 diabetes mellitus: a systematic review and meta-analysis. Phytother Res. 2020;34(2):282-294.


zondag, januari 24, 2016

Brandnetel en andere wortels

Urtica radix / folium
 Lente zon-dag in Bretagne. We willen dit voorjaar nog verschillende wortels oogsten. Normaal doen we dat in het vroege voorjaar (februari, maart), voor dat de planten nieuw blad vormen. Nu het voorjaar blijkbaar een maand vroeger begint, hebben we toch al wat gele brandnetel- en rode meekrapwortel uit de natte grond geploeterd.

Van brandnetel is de wortel een topper tegen prostaatklachten, ik wil nu van wortel en jong blad samen een tinctuur en een siroop maken. De wortels mogen al enige stevigheid hebben maar toch niet te vezelig zijn, ze kunnen in lange slierten uit de losse grond getrokken worden. Liefst niet op stikstofrijke plaatsen langs vervuilde rivieren of op stortplaatsen verzamelen, al zijn dat plaatsen waar de netels graag groeien. Gelukkig heb ik er zelf genoeg in eigen tuin.

Maurice onder de brandnetels
De brandnetelwortel kan de groei van het prostaatweefsel bij goedaardige prostaatvergroting afremmen en de daarmee gepaard gaande plasklachten verlichten. Zo remmen de fytosterolen en de hydroxyvetzuren het enzym 5-α-reductase, enzym dat het mannelijk hormoon testosteron omzet in het prikkelende dihydrotestosteron (DHT) dat de prostaatgroei aanwakkert.
De lignanen dan weer verminderen de binding van DHT op de prostaatcellen en bijzondere vetzuren remmen het enzym aromatase dat testosteron omzet in 17-beta-oestradiol, een oestrogeen dat ook de prostaatgroei in de hand werkt.
Reken daarbij een milde ontstekingswerende werking van bètasitosterol op het prostaatweefsel en je begrijpt dat het dichtknijpen van de urineleider door de prostaat kan verminderen (zeker in de stadia I en II van benigne prostaathypertrofie), waardoor een man minder last heeft van:
  • frequent kleine beetjes moeten plassen (pollakissurie)
  • overmatig nachtelijk plassen (nycturie)
  • moeilijk te bedwingen aandrang 
  • gevoel van resterende urine (retentie)
  • vertraagd begin van de urinelozing
Het positief effect kun je gewoonlijk na 4 à 6 weken al merken. Het wortelextract moet men wel minimaal 3 maanden ingenomen worden.

Monograph WHO; Urtica radix
In de monografie va de WHO lezen we  'Sex hormone-binding globulin (SHBG) is a blood plasma protein that binds to circulating androgens and estrogens, thereby regulating their free concentration in plasma. The plasma membrane of the human prostate contains specific SHBG receptors, and SHBG appears to play a role in the development of BPH. A 10% hydroalcoholic extract of the root reduced the binding capacity of SHBG (isolated from human plasma) for 5α-dihydrotestosterone by 67% in vitro (41). An aqueous extract of the root (0.6-10.0mg/ml) inhibited the binding of 125I-labelled SHBG to human prostate membranes in vitro (42). The lignan, secoisolariciresinol, and a mixture of the isomeric compounds 13-hydroxy-9- cis,11-trans-octadecadienoic acid and 9-hydroxy-10-trans,12-cis-octadecadienoic acid isolated from a methanol root extract, reduced the binding of SHBG to 5α-dihydrotestosterone (18). Secoisolariciresinol and its main intestinal transformation products, (-)-3,4-divanillyltetrahydrofuran and enterofuran, displaced the binding of 5α-dihydrotestosterone to SHBG in vitro by 60%, 95% and 73%, respectively (43).

41. Schmidt K. The effect of an extract of Radix Urticae and various secondary extracts on the SHBG of blood plasma in benign prostatic hyperplasia. Fortschritte der Medizin, 1983, 101:713-716.
42. Hryb DJ et al. The effects of extracts of the roots of the stinging nettle (Urtica dioica) on the interaction of SHBG with its receptor on human prostatic membranes. Planta Medica, 1995, 61:31-32.

woensdag, januari 07, 2015

Brandnetelwortels oogsten

Vanochtend toch wat wit gerijpte natuur, ook hier in Bretagne. En ik was nog wel van plan om vandaag brandnetelwortel te oogsten. Gelukkig valt het met de vorst in de grond wel mee. Wortels uitgraven blijkt geen probleem. Brandnetels......ze zijn niet alleen irriterend maar ook nuttig, maar dat weet hopelijk wel iedereen. Minder bekend is dat juist de wortels goed werkzaam zijn bij... prostaatklachten. Er zijn verschillende plantaardige middelen die bij prostaathypertrofie ingezet kunnen worden. Brandnetelwortelpreparaten bleken werkzaam in een grote studie met meer dan 600 patiënten die gedurende 6 maanden brandnetelextract slikten. Na een half jaar gebruik waren de symptomen van goedaardige prostaathypertrofie significant vermindert. Ook de objectieve maatstaven zoals kracht van het plassen en de hoeveelheid urine die niet uitgeplast werd, veranderden in positieve zin.

In oude kruidenboeken vind je van het gebruik tegen prostaatklachten niet veel terug. De mensen werden ook niet oud en waren mogelijk al dood voor ze prostaatklachten konden krijgen. Toch is het altijd wel leuk en mogelijk ook nuttig om in oude kruidenboeken te snuffelen. Om Dodoens nog maar eens te citeren: Als men de handen wast met het water daar de wortels van netels in gekookt zijn worden ze heel wit, maar om te beletten dat er geen haar aan groeit moet men die nadat ze daarmee gewassen zijn met mussenstront goed bestrijken en wrijven en met lauw water of was. Lees ik hier, onrechtstreeks, dat brandnetelwortel de haargroei kan bevorderen? Maar Dodonaeus zou Dodoens niet zijn als hij twijfelachtige toepassingen niet snel zou relativeren. 'Men zegt noch veel meer andere vreemde, maar niet al te geloofwaardige dingen van de netels, te weten dat indien men de bladeren van de netels in de plas van de zieke vierentwintig uur laat liggen en de bladeren niet verflensen, maar groen blijven dat hij geen nood van sterven heeft, maar indien de netels verflensen en slap worden, dat betekent de dood of een zeer kwade ziekte. Maar dat zou ik niemand voor waar durven verzekeren’.

Ondertussen heb ik een kleine hoeveelheid gele, taaie maar niet te houtige delen van netelwortel geoogst, schoongemaakt en overgoten met ethanol van 45° gewichtsverhoudingen 1:5. Nu verder ongeveer 14 dagen laten trekken en dan is deze tinctuur van Urtica radix klaar voor gebruik. Je zou deze tinctuur kunnen combineren met die andere prostaatfavoriet de basterdwederik. Thee van basterdwederik Epilobium parviflorum of Epilobium hirsutum en daar 20 druppels brandnetel bij, tweemaal daags gedurende 3 tot veel weken.

Safarinejad MR. | Urtica dioica for treatment of benign prostatic hyperplasia: a prospective, randomized, double-blind, placebo-controlled, crossover study. | J Herb Pharmacother. | 2005;5(4):1-11.

dinsdag, mei 13, 2014

Brandnetel eten

Brandnetel in de keuken gebruiken. Het kan nu nog altijd. Tenminste als je de netels al eerder afgemaaid hebt, dan heb je nu opnieuw jong blad. In het volgend recept kun je de brandnetels ook vervangen door zevenblad of jonge look-zonder-lookblaadjes.

Tagliatelle met brandnetelsaus en broccoli

brandneteltoppen
1 ui
1 teen knoflook en/of daslookblad
olijfolie
zout
peper
nootmuskaat
2 deciliter slagroom
100 gram belegen geiten- of andere kaas
200 gram kort gekookte broccoli
Tagliatelle of andere pasta (macaroni of spaghetti)

Doe de brandnetel een paar seconden in een pan met kokend water. Giet af in een vergiet. Snijdt de brandnetel fijn. Fruit de gesnipperde ui in de olijfolie. Pers het teentje knoflook er boven uit en bak een paar minuten met de brandnetel. Breng op smaak met peper, zout, wat geraspte nootmuskaat en de room. Zet even de staafmixer er op en roer daarna de broccoliroosjes er door. Serveer met de geraspte kaas bij de gare pasta.

Meer over de medicinale werking van brandnetel
https://sites.google.com/site/kruidwis/kruiden-a/urtica-dioica-grote-brandnetel

zaterdag, maart 29, 2014

Ruw natuur: brandnetel op zijn primitiefst

Door het gebukt grof werk verrichten in de tuin, het hout zagen en klieven, begin ik het letterlijk op mijn heupen te krijgen. Ja, van werken in de natuur kun je ook problemen krijgen. Zelfs een herborist.


Maar zulke signalen zorgen er wel voor, dat een mens zich weer wat beter gaat verzorgen en dus begin ik een kuur met verse brandnetel en moerasspirea. Deze twee kruiden zijn de middelen bij uitstek tegen artrose en ze groeien ook massaal in het overstromingsgebied bij onze rivier. Ik wil eens een primitieve kuur doen, dus geen kruidenpoeders, capsules of thee gebruiken, maar de planten rauw opeten. Jonge bladeren van moerasspirea beknabbel ik net zoals kauwgom, slik het sap met speeksel door en spuw de leeg gezogen vezels uit. Met brandnetels probeer ik dat ook, maar de prik is toch iets te veel van het goede, dus laat ik het fijn maken van het blad over aan de mixer (netelblad met beetje water) en drink zo het sap. Dit soort drankjes noemen we tegenwoordig modieus smoothies, al smaakt het niet smooth, maar dat was ook niet de bedoeling. Het moest juist ruw natuur zijn. Resultaten? Die hoor je later wel... of niet?

Meer over artrose en kruiden: https://sites.google.com/site/kruidwis/fytotherapie/artrose-gewrichtsslijtage
Meer over moerasspirea http://wetenschap.infonu.nl/diversen/28313-moerasspirea-onze-reumaplant-nuchter-bekeken.html

dinsdag, juni 18, 2013

Netelgier

Verschillende planten in potten hier in onze Bretoense tuin willen niet goed groeien. Moeten ze zich aanpassen aan de geest van Bretagne? De potten zijn toch groot genoeg. Ligt het aan de temperatuur? Bemesting? Dan maar wat brandnetelgier maken. Brandnetels enkele dagen in water laten trekken tot ze gedeeltelijk vergaan zijn en gaan gisten. Ik voeg er ook wat gezonde houtas aan toe.

Normaal gezien maakt men netelgier van 1 kg brandnetel op 10 liter regenwater. Dit laat je 14 dagen gisten zodat er stikstof en kalium vrij komt. Elke dag roeren om er zuurstof in te brengen. Om de geur wat tegen te gaan en voor extra voedingsstoffen eventueel wat gesteentemeel zoals lava of basalt toe voegen.
Netelgier is vooral geschikt om planten direct te voeden die echt stikstof nodig hebben zoals kolen, tomaat en prei. Overdrijf niet en leng het product aan met water in een verhouding van 1 liter gier op 10 liter water.

Biological Agriculture & Horticulture: An International Journal for Sustainable Production Systems. Volume 2, Issue 4, 1985. Effects of Nettle Water on Growth and Mineral Nutrition of Plants. I. Composition and Properties of Nettle Water
Nettle water (aqueous extract of Urtica dioica) was analyzed for mineral constituents (N, P, K, Ca, Mg, S, Fe, B, Mn, Zn, Cu, Mo) and various chemical and physical parameters (pH, conductivity, buffer capacity, redox potential, dry matter, bacteria, auxin). Nettles were collected for extraction from three habitats (deciduous forest, meadow, dunghill) in May, June and August. A comparison was made between nettle water made from fresh and dry nettles, and effects of six month's storage of extracts were determined.
Nettle water has a high nitrogen content (30 to 40 mM), mostly as ammonium. Storage of nettle water increased the available nitrogen through mineralization of the organic fraction. Mineralization was maximal in the light at 20°C. Nettle water made from nettles gathered in spring had the highest NH4, P and K content, while late-summer nettles gave nettle water with highest Ca, Mg and S content. No appreciable differences were found between nettle water from different habitats. In contrast, there were large differences between years. Nettle water made from fresh and dry nettles differed little in chemical and physical parameters and mineral content. Nettle water might be used as a complete nutrient source for plants or as an additive during conditions of mineral shortage.

Journal of Herbs, Spices & Medicinal Plants. Volume 2, Issue 2, 1994 Use of Stinging Nettle as a Potential Organic Fertilizer for Herbs
Experiments were conducted to compare the responses of 4 greenhouse grown herbs to the aqueous extracts and ground leaf material of stinging nettle, Urtica dioica L., as compared with 3 standard organic fertilizers and 1 inorganic fertilizer incorporated into the growth media. Stinging nettle leaf extract and organic fertilizer significantly increased the growth of French tarragon and purple coneflower. Ammonium sulfate produced the most growth in sweet basil. Stinging nettle leaves applied as a dry powder at 16 g/l of soil produced the most growth in parsley. The results indicate stinging nettle, a nitrophilic weed, has the potential to be used as an organic fertilizer to replace other conventional fertilizers.


vrijdag, april 19, 2013

Netel- en andere eetbare balletjes

Zoveel jong groen in tuin en natuur roept om gebruikt te worden, al zijn er ook mensen die vinden dat we dat wild groen beter met rust laten. En ik kan daar ook enig begrip voor opbrengen zeker als het om zeldzame planten gaat. Gelukkig is het wel zo dat de smakelijkste onkruiden het meest voorkomen. Noem maar op brandnetel, paardenbloem, zevenblad, weegbree, vogelmuur, look zonder look, daslook....Dus toch, nu jonge brandnetelblaadjes plukken.

Netel- en andere balletjes maken

Plet een eetlepel boter, een ei, paneermeel en polenta (maismeel). wat klassieke peper en zout of bouillon
Meng de fijngesneden brandnetel erdoor. Zorg dat je een stevig deeg krijgt, eventueel wat extra polenta toevoegen, waar je balletjes mee kan kneden. Kort koken in water of bouillon.
Opdienen in soep of bij een salade, gekookte groenten of zeer smakelijk in een soort ragoutschotel met uien, paprika en courgette bijvoorbeeld.
Vele variaties zijn mogelijk, andere wilde planten: zevenblad, daslook, vogelmuur.., kaas toevoegen, een ei toevoegen (bind beter, wordt luchtiger) grotere gehakt-achtige schijfjes of balletjes maken. In plaats van te koken in water kun je ze ook bakken in de pan. Dan krijg je een vegetarische gehaktbal die, gewoon met jus, aardappelen en een gekookte groente kan verorberd worden. In deze balletjes kun je ook gemakkelijk allerlei etensresten verwerken, rijst, linzen, oud brood, groenten.....

Veel wetenschappelijke info over Urtica dioica vind je op mijn website https://sites.google.com/site/kruidwis/kruiden-a/urtica-dioica-grote-brandnetel




maandag, november 12, 2012

Netels en de prostaat

Mooie brandnetels vind ik zelfs nu nog  in de statige straten van De Haan aan Zee. Gewoon in de berm onder de geknotte populieren. Niet verwonderlijk, populierblad zorgt voor een overvloed aan bemestende stikstof, al zou het ook kunnen dat hier op de hoek van de straat honden uitgebreid de boom als pispaal gebruiken. Plukken zal ik dus maar niet doen.

Het is ten andere nu eerder de tijd om de gele wortels te oogsten. Je kan er een klassieke tinctuur mee maken, 20gr verse wortel op 100cc alcohol van 60°. Te gebruiken tegen goedaardige prostaathypertrofie, nu ja 'goedaardig', prostaatklachten kunnen best wel vervelend zijn.

In een grote studie met meer dan 600 patienten die gedurende 6 maanden brandnetelpreparaat gebruikten, bleek de Urtica radix significant de symptomen van goedaardige prostaathypertrofie te verminderen. De kracht van het plassen en de hoeveelheid urine die niet uitgeplast werd, verbeterden. In een tweede studie, met enkele honderden patiënten werd de combinatie van brandnetelwortel met Sabal (zaagbladpalm) getoetst op werkzaamheid en veiligheid. Ook hier bleek dat het combinatiemiddel positieve en statistisch significante effecten had op symptomen van benigne prostaathypertrofie.  In een Duitse studie bleek de combinatie even effectief te zijn als een regulier middel.

Safarinejad MR. | Urtica dioica for treatment of benign prostatic hyperplasia: a prospective, randomized, double-blind, placebo-controlled, crossover study. | J Herb Pharmacother. | 2005;5(4):1-11.
Lopatkin N, Sivkov A, Schläfke S, Funk P, Medvedev A, Engelmann U. | Efficacy and safety of a combination of Sabal and Urtica extract in lower urinary tract symptoms--long-term follow-up of a placebo-controlled, double-blind, multicenter trial. | Int Urol Nephrol. | 2007;39(4):1137-46. Epub 2007 Feb 15.
Engelmann U, Walther C, Bondarenko B, Funk P, Schläfke S. | Efficacy and safety of a combination of sabal and urtica extract in lower urinary tract symptoms. A randomized, double-blind study versus tamsulosin. | Arzneimittelforschung. | 2006;56(3):222-9.

zaterdag, september 15, 2012

Zaden oogsten


Oenanthe crocata

Zaden oogsten in de natuur, is één van de kleine en nuttige genoegens, die ik mij niet laat ontnemen. Rond kijken, observeren, in detail bekijken (bril wel opzetten), kleine hoeveelheden rijp zaad plukken en in papieren zakjes stoppen (of desnoods los in mijn broekzak). Het is nu het moment om bijvoorbeeld de zaden van echte guldenroede en de gewone engelwortel te oogsten. Ook brandnetelzaad is rijp, alhoewel ik die niet echt wil zaaien maar wel gebruiken om een tinctuur te maken. Zelf heb ik de donkere zaden van de giftige dodemansvingers geoogst, niet om mijn buurman te vergiftigen maar gewoon uit curiositeit.




Het recept van wijn van brandnetelzaad: 

Rijp brandnetelzaad, dat in de nazomer meestal overvloedig aan de grote brandnetels (Urtica dioica) te vinden is, moet u van de plant rissen. Ik zou aanraden daar wel handschoe­nen bij aan te trekken! Dit zaad stampt je in een vijzel fijn. U doet 50 gram zaad in een literfles en giet daar 3/4 liter witte wijn overheen. Dit mengsel 20 dagen laten staan. Zo nu en dan de fles goed schudden. Daarna zeeft u het mengsel en voegt u ongeveer 100 gram honing toe. De wijn is, wanneer u haar goed afgesloten in de koelkast bewaart, ongeveer een maand houdbaar. U moet er 1 tot 3 keer per dag een likeurglaasje vol van drinken.http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/alternatief/45877-brandnetelroede-en-brandnetelwijn.html


vrijdag, maart 09, 2012

Een allegaartje over de brandnetel

Bij het zoeken naar gedichten over de brandnetel? Vond ik, in een vertaling van de beroemde Hortulus van Walafried Strabo uit de 9de eeuw, een niet zo vleiend stukje over de netel. De moraliserende Strabo ten voeten uit.

als bossen weer loof vertonen, bergen weer kleur,
als weiland weer zo groen is dat het duizelt,
zie dan mijn kruidenbed! Mijn lapje grond
op het zuiden, pal voor de deur, geheel bezaaid
met netels, vol met schadelijk, giftig spul!
Wat moet ik doen? De zaak zit diep geworteld
en stevig in en om elkaar vervlochten,
als handige biezen matjes in een stal
voor onder beurse, soppige paardenhoeven.

Niet getreuzeld nu! Ik pak de schoffel
val de luie kluiten aan, verniel
het hele onkruid-stelsel dat er welig
tiert en wied het hele zaakje los,
verwoest de holen van de schuwe mol,
en breng de pieren en de wormen boven.
Vervolgens krijgt mijn border volop wind
en zonneschijn, compact en strak in zijn houten
hekje, ietsjes opgehoogd en hellend.
De aarde wordt zorgvuldig omgewoeld,
en krijgt een volle deklaag vette mest.
We kweken kruiden deels met zaad en deels
met oude stekjes uit een vorige jeugd

En wat ik ook vond was een recept voor brandnetelbier, wel nog niet zelf uitgeprobeerd. Het lijkt me wel erg simpel maar wie weet
  • 1 kg jonge brandneteltopjes 
  • 4,6 l water 
  • 250 g suiker 
  • 7,5 g gemalen gember 
  • 7,5 - 8 g verse gist (gewone bakkersgist) 
  • klein stuk toast 
Kook de brandneteltopjes een half uur in het water. Filter door een theedoek, voeg de suiker toe en roer om het op te lossen. roer er ook de gember doorheen. Giet het mengsel in een steriel vat. Smeer de gist op de toast en laat die op het oppervlak van de brandnetelvloeistof drijven. Dek alles af en laat gedurende drie dagen staan.
Filter de vloeistof opnieuw en giet ze in schone bierflesjes met een draai-dop. Dit brouwsel kan na 48 uur gedronken worden

En niet te vergeten, de grote brandnetel is ook waardplant van onder andere de dagvlinders; distelvlinder, atalanta, dagpauwoog, kleine vos, gehakkelde aurelia en landkaartje en de nachtvlinders; brandnetelmotje, Anania fuscalis, Udea prunalis en netelmot.


woensdag, maart 07, 2012

Brandnetel en goudveil in de tuin

Nog altijd Bretoens tuindagboek. De tuin is mooi zoals hij is, wel wat veel gras, golvend gazon, toch mooi in contrast met de wilde randen langs het water met moerasspirea, speenkruid, daslook, engelwortel en veel brandnetel. Wel wat te veel brandnetels, al domineren ze nu nog niet. Verder ook paarbladig goudveil zomaar, we hebben de neiging om de opkomende brandnetels er tussen uit te trekken, maar dat goudveil heeft het de vorige jaren ook zonder ons overleefd. Dus. En daarbij ik moet mijn spieren en gewrichten toch wat sparen, het vele sleuren met stenen en hout voor de kachel en het spitten begint toch zijn tol te eisen.

Vandaag toch wat geplant, al is dat eerder symbolisch, aan het water één Rheum palmatum en een Acorus calamus in de grond gestopt. We proberen de variatie nog te vergroten en de brandnetels te onderdrukken door de aanplant van sterke planten met groot blad.

Het lijkt nu wel alsof ik een hekel heb aan onze Urtica dioica;, maar dat is zeker niet het geval. Het is en blijft een belangrijke gebruiksplant, en  misschien moeten we hier in Pont ar Gorret maar een netelplantage beginnen. Brandnetel heeft een goede anti-inflammatoire werking, dus ontstekingswerend bij reumatische klachten en de wortel is professioneel een veel gebruikt middel bij prostaathypertrofie. Natuurlijk kent iedereen zijn zogenaamde bloedzuiverende werking, te gebruiken als voorjaarskuur. 

Toch worden er nogal eens te veel geneeskrachtige kwaliteiten aan Urtica toegeschreven. Ook in het verre verleden, bij Dodoens bijvoorbeeld vinden we wel enkele vreemde toepassingen van de grote brandnetel. Tsap van den bladeren in den mont ghenomen ende ghegorgelt es seer goet voor den huych ende die swillinghe van dat lelleken.
Die bladeren van Netelen ghestooten ende op die nuese ende tvoorhooft gheleyt stelpen dat bloyen uut die nuese/ ende in die nuese ghesteken verwecken zy dat bloeyen.
Van den bladeren van Netelen met Myrrha ghestooten een Pessus ghemaeckt ende in die moeder ghedaen doet den vrouwen huer natuerlijcke cranckheyt comen.
Ik veronderstel dat het geen verse brandnetels zijn die in mond, neus of vagina gestoken moet worden. 


woensdag, november 25, 2009

Brandnetelwortels

Zo zien de wortels van de Grote brandnetel, Urtica dioica eruit eind november, klaar om de wereld te veroveren en ook klaar om in alcohol gestopt te worden. En dat wordt dan een tinctuur die bij de oude mannenkwaal bij uitstek, prostaathypertrofie of BPH, heel wat verlichting kan geven.

Deze wortels kunnen zowel in het najaar als vroeg in het voorjaar geoogst worden.

Zie ook
In de naam van... Brandnetel | Kunst en cultuur: Taal
Brandnetelwortel bij prostaatvergroting - IOCOB
Receptuur bij prostaatklachten
Neem 20 gr wortels, niet al te houtig, knipt ze in kleine stukjes van 3 cm en laat ze 14 dagen trekken in 100cc ethanol van 45%. Af en toe schudden, na 14 dagen uitzeven met expressie, onder druk, zoals dat deftig gezegd wordt. Van dit gelig (urine-achtig) drankje 3 maal daags 20 druppels drinken eventueel opgelost in een thee van de Basterdwederik, Epilobium parviflorum. Santé, letterlijk bedoeld dan.